بررسی اثر ضددردی اسانس برگ گیاه مریم‌گلی (Salvia officinalis L.) با استفاده از آزمایش فرمالین در موش کوچک آزمایشگاهی نر بالغ

مقدمه: درد یک نوع از حواس است که در بسیاری از موارد نشانه‎ای برای شناسایی بیماری‎ها است. درد عمدتاً دارای اثر محافظتی است. هرچند مورفین قرن‌ها به عنوان مهم‎‎ترین عامل ضددرد مورد استفاده قرار داشته است ولی به دلیل خصوصیات اعتیادآور آن و عوارض جانبی بسیار از جمله تنگی ‌نفس، افسردگی، کاهش تحرک دستگاه معدی - روده‎ای، سرخوشی و تغییرات سیستم اندوکرینی و اوتونومیک تمایل کمتری به استفاده از آن دیده می‎شود. استفاده از گیاهان دارویی در تسکین درد از زمان‌های قدیم متداول بوده و استفاده از آن‌ها رو به افزایش است. هدف: در تحقیق حاضر اثر ضد‎دردی اسانس برگ گیاه مریم‎گلی توسط آزمایش فرمالین در موش کوچک آزمایشگاهی نر بالغ بررسی شد، هم‌چنین احتمال اثر ضددردی اسانس گیاه از طریق فعال‌شدن سیستم اوپیوییدرژیک ارزیابی شد. روش بررسی: اسانس گیاه و مورفین در حضور یا عدم حضور نالوکسان (آنتاگونیست گیرنده اوپیوییدی) به صورت درون‎ صفاقی تزریق شدند. گروه کنترل روغن آفتاب‌گردان را به ‎‎عنوان حلال اسانس گیاه دریافت نمود. نتایج: نتایج تحقیق نشان داد که اسانس برگ گیاه مریم‎گلی در دوز 3/0 میلی‌لیتر بر کیلوگرم وزن بدن همانند مورفین به صورت معنی‌داری هر دو مرحله درد را کاهش می‎دهد. اثرات ضددردی اسانس برگ گیاه مریم‎گلی در دوز 3/0 میلی‌لیتر بر کیلوگرم وزن بدن توسط نالوکسان بلوکه می‎شود و نشان‎دهنده این امر است که اثرات آنالژزیک گیاه مرتبط با فعال شدن گیرنده‎های اوپیوییدی در سیستم عصبی مرکزی است. نتیجه‌گیری: داده‎های تحقیق حاضر نشان می‎دهد که اسانس برگ گیاه مریم‎گلی دارای اثرات ضد‎دردی وابسته به فعال‌شدن سیستم اوپیوییدرژیک است، هرچند مطالعات بیشتری برای تعیین اثرات درمانی آن مورد نیاز است.